HostingViet | Công ty Cổ phần Công nghệ số Thiên Quang

Mail Server là gì? Nguyên lý hoạt động và Cách triển khai

Tin tức | 2025-09-16 14:47:33+07
Mail Server Là Gì? Lưu Ý Quan Trọng Khi Thuê Mail Server Doanh Nghiệp

Mail Server là gì?

Mail Server hay Email Server (máy chủ thư điện tử) là hệ thống máy chủ dùng để gửi và nhận thư điện tử. Mail server được cấu hình riêng theo tên miền của doanh nghiệp, có đầy đủ thông số như một máy chủ thông thường như CPU, RAM, Storage,… Bên cạnh tính năng lưu trữ và sắp xếp các Email trên internet, Mail Server là một giao thức chuyên nghiệp để giao tiếp thư tín, quản lý và truyền thông nội bộ, giao dịch thương mại

Mail server đảm bảo email từ người gửi được truyền tải an toàn và đến đúng địa chỉ mong muốn. Một hệ thống mail server sẽ bao gồm các thành phần như:

Mail Server là gì?

Cách thức hoạt động của Mail Server

Để hiểu rõ mail server là gì, không chỉ cần biết khái niệm mà còn phải nắm được cách thức nó hoạt động trong thực tế. Mail server đóng vai trò trung tâm trong việc gửi và nhận email giữa các người dùng thông qua các giao thức tiêu chuẩn như SMTP, POP3 hoặc IMAP.

Xử lý và gửi mail với Outgoing Mail Server

Hoạt động của Outgoing Mail Server là xử lý và gửi đi email từ người gửi đến người nhận. Người gửi sử dụng ứng dụng mail (User Mail Agent - MUA) như Outlook, Gmail hay Apple Mail để soạn thư và gửi nó đến Outgoing Mail Server bằng giao thức SMTP. SMTP sẽ tiếp nhận email, lưu trữ tạm thời trước khi chuyển đến mail server của người nhận. 

Tiếp theo, Mail Transfer Agent sẽ sử dụng DNS để xác định địa chỉ mail server của người nhận. Nếu người nhận cùng chung một mail server, email sẽ được chuyển tiếp ngay lập tức. Nếu người nhận ở mail server khác, SMTP sẽ chuyển tiếp email đến giao thức tiếp theo để hoàn tất quá trình gửi. 

Lưu trữ và nhận thư với Incoming Mail Server

Incoming Mail Server có nhiệm vụ chính là lưu trữ, quản lý các email đến và cho phép người nhận truy cập chúng. Khi nhận được email từ Outgoing Mail Server, Incoming Mail Server sẽ chuyển chúng sang Mail Delivery Agent (MDA) để lưu trữ trong hộp thư của người dùng. Điều này đảm bảo thư không bị mất và sẵn sàng để người nhận truy cập bất cứ lúc nào. 

Người nhận có thể sử dụng các ứng dụng email trên máy tính, điện thoại hoặc qua trình duyệt web để đọc mail. Ứng dụng sẽ kết nối với mail server đích để truy xuất thư thông qua giao thức POP3 hoặc IMAP.

Giao thức POP3 cho phép người dùng tải email từ server về thiết bị cá nhân và xóa bản gốc sau khi tải. IMAP cho phép người dùng truy cập email trực tuyến trên server và đồng bộ giữa nhiều thiết bị mà không cần tải về.

Tính năng của Mail Server

Mail Server không chỉ đơn thuần là nơi gửi, nhận email mà còn có nhiều tính năng quan trọng giúp doanh nghiệp kiểm soát và vận hành hệ thống email một cách hiệu quả, an toàn, chuyên nghiệp. 

Các dịch vụ mail server phổ biến

Hai dịch vụ mail server phổ biến hiện nay đó là: Mail Server do nhà cung cấp Google, Microsoft triển khai và Mail Server độc lập. Cả hai đều có những ưu nhược điểm, tính năng riêng biệt để phục vụ hoạt động gửi - nhận, lưu trữ thư của doanh nghiệp. 

Mail Server Microsoft, Google

Mail Server Microsoft, Google là dịch vụ mail server hoạt động trên nền tảng đám mây, được cung cấp theo mô hình SaaS. Người dùng không cần vận hành máy chủ mà chỉ cần đăng ký tài khoản và sử dụng qua Internet. 

Mail Server Microsoft hay Microsoft Exchange Server là giải pháp quản lý hộp thư và dịch vụ email do Microsoft phát triển. Người dùng có thể gửi nhận thư điện tử, quản lý lịch làm việc, chia sẻ tài liệu, thực hiện các tác vụ quản lý công việc hàng ngày, quản lý thông tin cá nhân. Nó cũng tích hợp nhiều ứng dụng khác của Microsoft như Microsoft Teams, Microsoft Office. 

Mail Server Google hay Gmail là dịch vụ email trực tuyến miễn phí do Google cung cấp. Dịch vụ này có thể gửi, nhận email, lưu trữ dữ liệu, quản lý lịch danh bạ, lọc thư rác, xem thư ở chế độ Conversation View,... Mail Server Google được tích hợp với các ứng dụng của Google Workspace, cho phép chia sẻ tệp qua Google Drive, cập nhật lịch trình với Google Calendar, quản lý công việc với Google Docs, Google Sheets,...

Mail Server độc lập

Mail Server độc lập là hệ thống email riêng lẻ mà doanh nghiệp tự xây dựng hoặc thuê nhà cung cấp triển khai để quản lý. Dịch vụ này có khả năng hoạt động độc lập, không phụ thuộc vào các dịch vụ lớn như Microsoft hay Google. Người dùng sẽ toàn quyền kiểm soát dữ liệu, tùy chỉnh linh hoạt theo yêu cầu của hệ thống nội bộ hoặc triển khai các tính năng theo yêu cầu riêng. 

Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu cho một Mail Server độc lập sẽ cao hơn. Giải pháp này yêu cầu doanh nghiệp phải có kiến thức kỹ thuật để cài đặt, triển khai vận hành và bảo trì. 

Lý do nên đăng ký sử dụng Mail Server

Việc trao đổi thông tin qua email là một phần không thể thiếu trong hoạt động cá nhân và doanh nghiệp. Lý do doanh nghiệp nên đầu tư sử dụng mail server đó là bởi những lợi ích vượt trội mà dịch vụ này mang lại như: 

Mail server là một bước nâng cấp trong hoạt động trao đổi giữa nội bộ và giữa người dùng trên internet. Dịch vụ này dành cho những doanh nghiệp đang cần một hệ thống email ổn định, bảo mật, chuyên nghiệp. Hoặc những cá nhân muốn tạo dấu ấn thương hiệu riêng cũng có thể tham khảo gói dịch vụ mail server này. 

Lợi ích của việc thuê Mail Server cho doanh nghiệp

Thuê mail server thay vì tự triển khai hệ thống riêng giúp doanh nghiệp tối ưu vận hành, tăng tính chuyên nghiệp và đảm bảo an toàn thông tin. Vậy lợi ích thuê mail server là gì so với việc sử dụng các email miễn phí. 

Lợi ích của việc thuê Mail Server

Thiết lập hệ thống email chuyên nghiệp

Thuê email server giúp doanh nghiệp sử dụng địa chỉ email theo tên miền riêng của thương hiệu, tạo sự tin tưởng và uy tín trong mắt đối tác, khách hàng. Sử dụng email riêng giúp đồng bộ thương hiệu trên mọi kênh truyền thông và giao tiếp, thể hiện sự chuyên nghiệp trong từng email gửi đi. 

Tăng khả năng bảo mật

Các dịch vụ mail server uy tín luôn tích hợp các lớp bảo mật như mã hóa SSL/TLS, xác thực SPF, DKIM, DMARC và bộ lọc spam nâng cao. Tính năng này đảm bảo dữ liệu không bị truy cập trái phép trong quá trình gửi nhận thư. Doanh nghiệp cũng có thể cài đặt xác thực 2 yếu tố (2FA) để bảo vệ khỏi các cuộc tấn công giả mạo, thư rác,...

Quản lý và kiểm soát toàn diện

Với mail server riêng, doanh nghiệp dễ dàng quản lý, kiểm soát toàn diện hệ thống email của mình. Bạn có thể quản lý số lượng người dùng, cấu hình máy chủ, theo dõi lưu lượng email. Đồng thời bạn có thể phát hiện các hành vi đáng ngờ, phát hiện và ngăn chặn kịp thời gian lận, tấn công,...

Tăng hiệu suất làm việc

Khi thuê mail server, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa hệ thống email theo nhu cầu cụ thể của mình. Bạn có thể thực hiện thay đổi tính năng, tích hợp phần mềm quản lý hay thiết lập các quy trình tự động để tăng hiệu suất làm việc. 

Ví dụ như mail server cho phép tích hợp phần mềm CRM để tự động lưu trữ và phân loại email từ khách hàng, giúp đội ngũ bán hàng làm việc hiệu quả hơn. Hay bạn có thể tích hợp các tính năng lọc spam, quản lý hộp thư thông minh để giảm thiểu thời gian xử lý email không cần thiết. 

Tùy chỉnh linh hoạt

Dịch vụ mail server cho phép doanh nghiệp tùy chỉnh hệ thống email theo nhu cầu và yêu cầu đặc thù của mình. Ví dụ như bạn có thể tạo và quản lý các hộp thư theo phòng ban, thiết lập địa chỉ email nhóm, xây dựng các quy định quy tắc gửi email,...

Khả năng mở rộng hoặc thu nhỏ hệ thống mail server cũng rất linh hoạt. Tính năng này đặc biệt phù hợp khi doanh nghiệp ngày một phát triển và cần thay đổi cấu trúc tổ chức mà không muốn mất thời gian đổi sang các gói dịch vụ mail server khác. 

Hình ảnh thương hiệu chuyên nghiệp hơn

Email sẽ bao gồm tên thương hiệu và mỗi email được gửi đi chính là một sự truyền tải về nhận diện thương hiệu. Điều này giúp thương hiệu thể hiện được sự nhất quán, chuyên nghiệp trong mắt khách hàng, đối tác. 

Ngoài sự đồng bộ về tên email, khách hàng cũng có thể thiết lập chữ ký, logo, thông tin liên hệ và các liên kết quan trọng khác. Những thông tin này cũng được thống nhất trong từng email gửi đi. Từ đó đảm bảo sự chuyên nghiệp trong giao tiếp, quảng bá thương hiệu tốt hơn. 

Tiết kiệm chi phí lâu dài

Dịch vụ Mail server có chi phí đầu tư ban đầu khá cao nhưng người dùng sẽ không cần phải chi trả phí duy trì hàng tháng. Ngoài ra, khi mở rộng theo số lượng người dùng, chi phí của gói mail server vẫn được giữ nguyên. Doanh nghiệp cũng sẽ được hỗ trợ về các chi phí bảo trì, chi phí bảo mật, chi phí khắc phục sự cố dữ liệu nếu có. Nếu sử dụng mail server lâu dài, bạn sẽ tiết kiệm được ngân sách cho doanh nghiệp nhiều hơn so với các dịch vụ email miễn phí. 

>>> Xem thêm: Cách tạo mail server chi tiết từng bước, dễ hiểu

Một số thuật ngữ liên quan đến Mail Server

Để hiểu rõ Mail Server là gì và hoạt động của chúng, có một số thuật ngữ chuyên ngành về quá trình cấu hình và quản trị hệ thống email mà bạn cần nắm rõ. Dưới đây là giải thích chi tiết về từng thuật ngữ liên quan đến hệ thống máy chủ Mail Server. 

TLS Mail Server

Đây là một giao thức mã hóa giúp bảo mật quá trình truyền tải email giữa các máy chủ. Khi một Mail Server hỗ trợ TLS, dữ liệu được mã hóa trong lúc gửi nhận email. Từ đó ngăn chặn rò rỉ thông tin quan trọng, nhất là trên các mạng công cộng. 

SASL Mail Server

SASL (Simple Authentication and Security Layer) là một lớp bảo mật được sử dụng để xác thực người dùng trên Mail Server. Tính năng thường kết hợp với SMTP, IMAP hoặc POP3 để đảm bảo chỉ người dùng hợp lệ mới được truy cập vào hệ thống. SASL hỗ trợ nhiều cơ chế xác thực như PLAIN, LOGIN, CRAM-MD5,...

Webmail

Đây là giao diện email dựa trên website, cho phép người dùng gửi nhận email trực tiếp từ trình duyệt mà không cần phần mềm bên ngoài. Tính năng này lý tưởng cho những người thường xuyên di chuyển hoặc sử dụng nhiều thiết bị. Các webmail phổ biến như: Roundcube, RainLoop, SquirrelMail,...

SMTP-IN Queue

Tính năng này được hiểu là hàng đợi email đến trên máy chủ SMTP. Email được gửi đến Mail Server nhưng chưa được xử lý hay phân phối đến hộp thư người nhận thì sẽ được lưu trữ trong SMTP-IN Queue. Giao thức SMTP sẽ sao lưu toàn bộ thư điện tử, giúp hệ thống xử lý email theo thứ tự, tránh quá tải.

Local Queue

Thuật ngữ này dùng để chỉ hàng đợi email nội bộ. Đây là nơi lưu trữ các email đang chờ được gửi từ hệ thống ra ngoài hoặc đến người nhận nội bộ. Local Queue sẽ tiến hành quét virus để tăng cường bảo mật và giữ an toàn cho mail server trước khi gửi đến người dùng. Sau đó tiến hành kiểm tra spam để chắc chắn thư gửi đi không bị liệt kê vào danh sách IP Spam. Local Queue thường xuất hiện khi email chưa được gửi do lỗi mạng, lỗi DNS hoặc máy nhận tạm thời không phản hồi. 

Local Mailboxes

Đây là hộp thư lưu trữ email của từng người dùng đã đăng ký account trên Mail Server. Mỗi người dùng có một thư mục hoặc file riêng để lưu trữ email đã nhận. Các email đã được xử lý bởi các hàng đợi cũng được lưu trữ tại đây. 

Email Authentication

Đây là một tính năng có nhiệm vụ xác nhận danh tính của user truy cập vào hộp thư email và nguồn gửi email. Từ đó đảm bảo rằng email đến từ máy chủ tin cậy đồng thời bảo mật thông tin thư từ của bạn. Các phương thức xác minh được sử dụng phổ biến là: SPF, DKIM, DMARC.

Mail Exchanger Records (MX)

MX Records là bản ghi DNS xác định máy chủ nào phụ trách nhận email cho tên miền đó. Nói cách khác, tính năng này có tác dụng chỉ đường cho email đến đến đúng mail server của bạn. Mỗi MX Records sẽ đi kèm một thông số DNSPerf để chỉ ra mức độ ưu tiên của Mail Server. Giá trị DNSPerf càng nhỏ thì mức độ ưu tiên càng cao và mail server đó càng được ưu tiên nhận email. 

Hiểu rõ mail server là gì giúp doanh nghiệp nhận thức đúng vai trò của hệ thống email trong vận hành và giao tiếp. Việc sử dụng dịch vụ mail server chuyên nghiệp giúp thương hiệu xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, bảo mật thông tin và tối ưu hiệu suất công việc. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về mail server và cân nhắc chọn dịch vụ thuê máy chủ thư điện tử phù hợp để phát triển bền vững trong thời đại số.

Các yếu tố cần lưu ý khi lựa chọn dịch vụ Mail Server

Khi doanh nghiệp đã hiểu rõ Mail server là gì và nhận thấy vai trò quan trọng của nó trong việc quản lý hệ thống email chuyên nghiệp, bước tiếp theo là lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ phù hợp. Dưới đây là những yếu tố quan trọng cần cung cấp trước khi đưa ra quyết định: 

Xác định nhu cầu cụ thể

Hiểu rõ mail server là gì giúp doanh nghiệp xác định chính xác mình cần bao nhiêu tài khoản email, dung lượng lưu trữ ra sao, nhu cầu gửi email marketing hay chỉ đơn thuần là trao đổi nội bộ. Việc chọn đúng cấu hình từ đầu sẽ tiết kiệm chi phí và tối ưu hiệu suất sử dụng về sau. 

Cân nhắc về chi phí

Khi đã nắm rõ cách vận hành của mail server là gì, bạn sẽ hiểu rằng chi phí không chỉ là con số đầu tư ban đầu. Hãy so sánh giữa các gói dịch vụ về tính năng, độ ổn định, bảo mật và hỗ trợ kỹ thuật để chọn ra giải pháp hợp lý nhất với ngân sách của doanh nghiệp. 

Đánh giá khả năng bảo mật

Một trong những lý do doanh nghiệp nên tìm hiểu kỹ mail server là gì trước khi sử dụng là vì yếu tố bảo mật. Hệ thống mail server tốt phải có các cơ chế bảo vệ như SSL, SPF, DMARC, giúp email không bị giả mạo và hạn chế tối đa rủi ro bị rơi vào spam hay mất dữ liệu. 

Khả năng hỗ trợ về hạ tầng kỹ thuật

Khi lựa chọn nhà cung cấp hãy ưu tiên những đơn vị có hạ tầng mạnh, khả năng sao lưu dữ liệu và thời gian uptime cao. Dù bạn đã hiểu mail server là gì, vẫn sẽ có lúc cần hỗ trợ kỹ thuật. Do đó, dịch vụ đi kèm với đội ngũ hỗ trợ 24/7 sẽ giúp bạn an tâm khi sử dụng. 

Hiểu rõ thuật ngữ mail server là gì giúp doanh nghiệp nhận thức đúng vai trò của hệ thống email trong vận hành và giao tiếp. Việc sử dụng dịch vụ mail server chuyên nghiệp giúp thương hiệu xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, bảo mật thông tin và tối ưu hiệu suất công việc. Hy vọng rằng qua bài viết này HostingViet sẽ giúp bạn hiểu rõ về mail server và cân nhắc chọn dịch vụ thuê máy chủ thư điện tử phù hợp để phát triển bền vững trong thời đại số. 


Bài viết khác