DaaS là gì? Tìm hiểu về Desktop as a Service

 

DaaS là gì?

DaaS (viết tắt của Desktop as a Service) - máy tính để bàn dưới dạng dịch vụ, là một dịch vụ dựa trên nền tảng điện toán đám mây, cho phép người dùng truy cập máy tính ảo (virtual desktop) thông qua internet và nhiều thiết bị khác nhau như laptop, PC, máy tính bảng hay cả smartphone.

Thông qua thiết bị của mình, họ gửi các tín hiệu đến máy chủ nhà cung cấp dịch vụ. Các yêu cầu được xử lý tại phần cứng trên mây và hiển thị trên màn hình thiết bị khách là hình ảnh phản chiếu của quá trình xử lý đó.  

Với mô hình DaaS, doanh nghiệp không cần đầu tư nhiều vào hạ tầng phần cứng hay đội ngũ IT tại chỗ. Tài nguyên, dữ liệu và ứng dụng đều được lưu trữ, vận hành trên nền tảng đám mây an toàn và có thể mở rộng theo nhu cầu. Người dùng cần trả một khoản phí hàng tháng để sử dụng dịch vụ đổi lại dữ liệu được bảo mật tốt hơn, quản lý tập trung hơn. 

Lịch sử và sự phát triển của Desktop as a Service

Thuật ngữ DaaS bắt nguồn từ công nghệ ảo hóa máy tính để bàn (VDI - Virtual Desktop Infrastructure) xuất hiện vào đầu những năm 200. Khi đó, các doanh nghiệp bắt đầu nhận thấy lợi ích của việc quản lý tập trung và cung cấp môi trường làm việc linh hoạt cho nhân viên. Tuy nhiên, việc triển khai VDI truyền thống đòi hỏi đầu tư hạ tầng lớn, tốn kém chi phí phần cứng, phần mềm cũng như nhân lực IT. 

• Sự bùng nổ của điện toán đám mây đã mở ra cơ hội để phát triển DaaS. Thay vì tự triển khai VDI tại chỗ, doanh nghiệp có thể thuê dịch vụ máy tính để bàn ảo từ các nhà cung cấp đám mây. Từ năm 2010 trở đi, các ông lớn như Amazon, Microsoft hay VMware đã bắt đầu giới thiệu dịch vụ DaaS thương mại và đưa nó trở nên phổ biến hơn. 
• Trong giai đoạn 2020 - 2022, làn sóng làm việc từ xa và hybrid do đại dịch COVID-19 thúc đẩy đã khiến DaaS phát triển bùng nổ. Các tổ chức nhanh chóng ứng dụng DaaS để hỗ trợ nhân viên truy cập vào môi trường làm việc an toàn, ổn định từ bất kỳ đâu.
• Đến nay, DaaS không chỉ được sử dụng trong doanh nghiệp lớn mà còn phổ biến ở các công ty vừa và nhỏ, nhờ ưu điểm về chi phí, tính bảo mật và khả năng mở rộng linh hoạt. Đây được coi là bước tiến quan trọng trong hành trình chuyển đổi số, đưa mô hình máy tính trên mây trở thành xu hướng tất yếu. 

Các thành phần chính của DaaS

Một hệ thống Desktop as a Service (DaaS) được hình thành từ nhiều thành phần quan trọng, phối hợp chặt chẽ để cung cấp trải nghiệm máy tính để bàn ảo an toàn, ổn định cho người dùng. Các thành phần chính của DaaS bao gồm: 

• Hạ tầng máy chủ: Nền tảng cốt lõi của DaaS bao gồm các máy chủ vật lý đặt tại trung tâm dữ liệu của nhà cung cấp dịch vụ, có trách nhiệm lưu trữ, xử lý, vận hành toàn bộ môi trường ảo hóa. 
• Ảo hóa máy tính để bàn: Lớp ảo hóa giúp tạo ra nhiều máy tính để bàn ảo từ tài nguyên phần cứng vật lý. Nhờ đó, nhiều người dùng có thể truy cập đồng thời mà không ảnh hưởng đến hiệu năng tổng thể.
• Hệ thống lưu trữ: Các dữ liệu, ứng dụng và cấu hình cá nhân của người dùng được lưu giữ an toàn trong hệ thống lưu trữ tập trung để đảm bảo tính bảo mật, sao lưu dễ dàng và khôi phục dữ liệu nhanh chóng khi cần. 
• Nền tảng kết nối và quản lý: Thành phần này cho phép quản trị viên tạo, cấp phát, giám sát và bảo mật các máy tính ảo đồng thời cung cấp cổng truy cập cho người dùng cuối qua internet. 
• Thiết bị đầu cuối của người dùng: Bao gồm những thiết bị như PC, laptop, tablet, smartphone,... để truy cập vào máy ảo. Dữ liệu và ứng dụng không lưu trên thiết bị cá nhân mà được xử lý từ máy chủ trung tâm, đảm bảo an toàn và nhất quán. 

Cách hoạt động của DaaS

DaaS cung cấp máy tính để bàn ảo trên nền tảng đám mây. Sự hoạt động của DaaS dựa trên mô hình tách biệt phần cứng vật lý và môi trường máy tính ảo trong đó toàn bộ hệ điều hành, ứng dụng và dữ liệu đều được vận hành trên máy chủ trung tâm. 

Khi người dùng yêu cầu truy cập thông qua trình duyệt web hoặc ứng dụng chuyên dụng, nhà cung cấp sẽ kết nối với máy ảo thông qua internet. Các lệnh của người dùng được gửi về máy chủ và máy chủ sẽ xử lý, trả về hình ảnh tương ứng với thiết bị theo cơ chế truyền dữ liệu gần với thời gian thực. Nhờ đó người dùng trải nghiệm như đang làm việc trực tiếp trên máy tính vật lý.

Ưu điểm của DaaS

DaaS không chỉ là giải pháp công nghệ hiện đại mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cá nhân và doanh nghiệp với những ưu điểm về chi phí, bảo mật, tính linh hoạt hay khả năng nâng cấp,...

Tối ưu chi phí đầu tư vận hành

Với DaaS, doanh nghiệp không cần đầu tư lớn vào phần cứng máy tính truyền thống. Thay vào đó chỉ cần chi trả theo mức sử dụng thực tế do DaaS hoạt động theo mô hình thuê bao linh hoạt. Điều này giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu, đồng thời tối ưu hóa chi phí trang thiết bị, bảo trì sau này. Doanh nghiệp cũng không cần chi trả chi phí cho đội ngũ IT, cài đặt, quản lý máy trạm để vận hành hệ thống. 

Bảo mật an toàn cho dữ liệu

Nhờ có DaaS, dữ liệu được lưu trữ và quản lý tập trung trên trang chủ đám mây thay vì thiết bị cá nhân của người dùng. Điều này sẽ hạn chế nguy cơ mất, rò rỉ dữ liệu khi thiết bị cá nhân bị hỏng hay thất lạc. 

Các nhà cung cấp DaaS cũng thường xuyên cập nhật bản vá bảo mật, tích hợp các lớp bảo vệ như mã hóa truyền tải, xác thực đa yếu tố, phân quyền truy cập, backup dự phòng. Dữ liệu và quyền riêng tư của người dùng được đảm bảo an toàn ở mức độ cao nhất. 

Truy cập linh hoạt

DaaS cho phép người dùng truy cập vào máy ảo từ bất kỳ đâu, trên nhiều thiết bị khác nhau. Chỉ cần có kết nối internet ổn định, bạn có thể sử dụng toàn bộ hệ sinh thái công cụ, phần mềm giống như trên máy tính công ty. Điều này đặc biệt hữu ích nếu làm việc từ xa và môi trường làm việc linh hoạt như hiện nay. 

Khả năng nâng cấp

Người dùng sử dụng DaaS có thể dễ dàng mở rộng hoặc thu hẹp tài nguyên theo nhu cầu thực tế qua một vào thao tác với chuột trên nền tảng quản trị cloud. Khi khối lượng công việc tăng, có thể nâng cấp cấu hình máy tính ảo nhanh chóng mà không cần đầu tư mới vào phần cứng. Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng thích ứng với chiến dịch marketing, mùa cao điểm hoặc tăng trưởng nhân sự nhanh chóng. 

Phân loại DaaS

Trong khái niệm DaaS là gì, mô hình điện toán đám mây này được phân loại dựa trên cách lưu trữ dữ liệu và trạng thái phiên của người làm việc gồm hai loại chính là: Persistent Desktop và Non-persistent Desktop.

Persistent Desktop

Persistent Desktop cho phép người dùng lưu trữ toàn bộ dữ liệu, tệp cá nhân, các thay đổi trong phiên làm việc trên máy tính ảo. Khi đăng nhập lại, họ sẽ tiếp tục từ chính trạng thái đã lưu trước đó, giúp giữ nguyên dữ liệu và thiết lập cá nhân, không mất thời gian khôi phục. Nhược điểm là chi phí cao hơn do cần nhiều tài nguyên lưu trữ và quản lý. 

Non-persistent Desktop

Mô hình này không lưu lại thay đổi của người dùng và họ sẽ bắt đầu một máy tính ảo trạng thái rỗng ở mỗi lần đăng nhập. Máy ảo được cấu hình sẵn với ứng dụng và thiết lập cơ bản, giúp triển khai nhanh, tiết kiệm chi phí lưu trữ và tài nguyên phần cứng. Nhược điểm là không giữ lại dữ liệu hay thiết lập cá nhân, gây hạn chế cho người dùng cần tính linh hoạt cao. 

So sánh DaaS với VDI và SaaS

Cả DaaS, VDI và SaaS đều là giải pháp liên quan đến hạ tầng, phần mềm trên nền tảng đám mây. Tuy nhiên chúng sẽ có một số điểm khác biệt và phù hợp với những nhu cầu sử dụng khác nhau. 

Tiêu chí	DaaS	VDI	SaaS
Mô hình triển khai	Máy tính để bàn ảo được cung cấp qua đám mây bởi bên thứ ba	Máy tính để bàn ảo được triển khai tại chỗ (on-premises) hoặc trên hạ tầng doanh nghiệp	Ứng dụng phần mềm chạy trực tiếp trên đám mây
Quản lý và bảo trì	Do nhà cung cấp dịch vụ quản lý hoàn toàn	Doanh nghiệp phải tự quản lý, bảo trì và nâng cấp hạ tầng	Nhà cung cấp SaaS quản lý toàn bộ ứng dụng và dữ liệu
Chi phí	Chi phí thuê bao định kỳ, dễ dự đoán, không cần đầu tư phần cứng	Chi phí đầu tư ban đầu cao (máy chủ, lưu trữ, bảo trì)	Chi phí thuê bao theo người dùng hoặc gói dịch vụ
Khả năng mở rộng	Linh hoạt, dễ dàng tăng/giảm số lượng desktop theo nhu cầu	Mở rộng khó khăn, phụ thuộc phần cứng tại chỗ	Mở rộng nhanh chóng do chạy trực tiếp trên cloud
Trải nghiệm người dùng	Cung cấp desktop đầy đủ (ứng dụng, hệ điều hành, dữ liệu cá nhân)	Tương tự DaaS nhưng cần kết nối hạ tầng nội bộ	Người dùng chỉ truy cập ứng dụng, không phải toàn bộ desktop
Ứng dụng điển hình	Doanh nghiệp muốn linh hoạt, giảm gánh nặng quản trị hạ tầng	Tổ chức có hạ tầng mạnh, cần kiểm soát tuyệt đối	Gmail, Google Workspace, Microsoft 365, Zoom…

 

Những đối tượng nên sử dụng DaaS

DaaS không chỉ là một giải pháp hạ tầng công nghệ hiện đại mà còn phù hợp với nhiều nhóm người dùng khác nhau, đặc biệt trong bối cảnh làm việc từ xa và nhu cầu tối ưu chi phí ngày càng tăng. Một số người dùng cá nhân, tổ chức doanh nghiệp nên cân nhắc sử dụng DaaS như: 

• Doanh nghiệp có đội ngũ làm việc từ xa: DaaS cho phép nhân viên truy cập vào máy tính ảo từ bất kỳ đâu, giúp quản lý nhân sự linh hoạt, đảm bảo tính bảo mật.
• Tổ chức cần bảo mật dữ liệu cao: Những doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính, y tế, hoặc cơ quan chính phủ thường yêu cầu mức độ an toàn dữ liệu nghiêm ngặt.
• Doanh nghiệp vừa và nhỏ muốn tối ưu chi phí: Thay vì đầu tư một hệ thống máy chủ, thiết bị và đội ngũ IT, doanh nghiệp có thể sử dụng DaaS để giảm chi phí ban đầu. 

Ứng dụng của DaaS trong doanh nghiệp

Nhờ ưu điểm truy cập linh hoạt từ mọi nơi và hiệu suất ổn định, Desktop as a Service (DaaS) ngày càng được nhiều doanh nghiệp lựa chọn để tối ưu vận hành. Những ứng dụng thường thấy của DaaS trong môi trường doanh nghiệp như:

• Làm việc từ xa: Với DaaS, nhân viên có thể truy cập hệ thống làm việc của công ty từ bất kỳ đâu chỉ cần có kết nối Internet. Doanh nghiệp có thể triển khai mô hình remote work hoặc hybrid work, đảm bảo hiệu suất ngay cả với những tác vụ phức tạp như kế toán, quản lý dự án.
• Ứng dụng trong trung tâm hỗ trợ khách hàng Call Center & BPO: DaaS giúp triển khai hàng trăm desktop ảo cùng lúc, phục vụ công việc chăm sóc khách hàng, xây dựng Call Center hay BPO, đơn giản hóa việc quản lý tài khoản, phân quyền và đào tạo nhân viên mới. 
• Phát triển phần mềm và thiết kế đồ họa: Developer có thể chạy IDE, môi trường máy ảo hoặc test ứng dụng trực tiếp trên desktop ảo, giảm phụ thuộc vào cấu hình máy tính cá nhân. Designer và kiến trúc sư cũng có thể sử dụng DaaS để vận hành các phần mềm nặng như Adobe Photoshop, Illustrator, AutoCAD mà không lo giật lag. 

Qua bài viết của HostingViet, bạn đã hiểu rõ DaaS là gì? Cách hoạt động, ưu điểm và những ứng dụng thực tế trong doanh nghiệp. Trong bối cảnh làm việc từ xa ngày càng phổ biến, DaaS vẫn mang lại hiệu năng mạnh mẽ cũng nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp ở mọi quy mô.