Tổng quan về VPN là gì?
Trước khi so sánh VPN và VPS, bạn cần nắm được khái quát các thông tin về hai công nghệ này.
VPN là gì?
VPN (Virtual Private Network) là mạng riêng ảo, cho phép người dùng tạo kết nối an toàn đến Internet thông qua một máy chủ trung gian. Khi sử dụng VPN, toàn bộ dữ liệu truyền tải thiết bị và mạng Internet được mã hóa, giúp bảo vệ thông tin cá nhân, ẩn địa chỉ IP và truy cập vào các nội dung bị giới hạn theo khu vực.
VPN hoạt động bằng cách định tuyến kết nối của bạn thông qua máy chủ đặt tại vị trí khác. Khi đó, website hoặc dịch vụ bạn truy cập sẽ chỉ ghi nhận IP của máy chủ VPN chứ không phải IP thật của bạn. Điều này mang lại mức độ bảo mật và riêng tư cao hơn khi duyệt web.
VPN thường được ứng dụng để truy cập các mạng công cộng, wifi không an toàn như tại quán cafe, sân bay. Đồng thời, bạn có thể sử dụng VPN để vượt qua các giới hạn địa lý, truy cập các nội dung bị chặn theo khu vực mà vẫn đảm bảo bảo mật dữ liệu.
>>> Tìm hiểu chi tiết tại: VPN Là Gì? Ưu Nhược Điểm, Hướng Dẫn Cài Đặt VPN
Ưu, nhược điểm của VPN
VPN được ứng dụng mạnh mẽ trong việc bảo mật quyền riêng tư của người truy cập với những ưu điểm như:
- Bảo mật dữ liệu thông qua hệ thống mạng riêng bảo, chống lại tấn công của hacker muốn truy cập thông tin truyền qua mạng.
- Bảo vệ quyền riêng tư bằng cách ẩn các hoạt động trực tuyến của bạn khỏi người muốn theo dõi và nhà cung cấp dịch vụ Internet.
- Truy cập được đa số nội dung mà không bị giới hạn về địa lý do VPN cho phép bạn kết nối từ một địa điểm ảo khác tại quốc gia bị giới hạn đó.
- An toàn khi sử dụng wi-fi công cộng, bảo vệ thông tin cá nhân khỏi việc bị đánh cắp.
- Tránh khỏi quảng cáo được thiết lập theo vị trí địa lý do VPN sẽ thay đổi vị trí của bạn để cung cấp nội dung trực tuyến từ khu vực khác.
- An toàn khi làm việc từ xa, có thể kết nối mạng và truy cập tài nguyên nội bộ mà không lo lắng về an ninh.
- Tránh công công cụ giám sát, theo dõi trực tuyến, bảo vệ người dùng.
Dù có nhiều ưu điểm cho người dùng Internet nhưng VPN cũng có một số hạn chế như:
- Làm chậm tốc độ kết nối do phải mã hóa, giải mã dữ liệu, nhất là khi sử dụng VPN miễn phí.
- Giới hạn dung lượng, tốc độ, ảnh hưởng đến trải nghiệm truy cập.
- Đôi khi không an toàn, nhất là với các dịch vụ VPN miễn phí.
- Có khả năng bị chặn ở một số tổ chức, trang web.
- Việc sử dụng bị phụ thuộc vào bên thứ 3, gây rủi ro nếu gặp sự cố.
- Giả mạo địa chỉ IP do cơ chế hoạt động của VPN dẫn đến việc lạm dụng hoặc truy cứu trách nhiệm pháp lý.
- Một số dịch vụ VPN yêu cầu trả phí, làm tăng chi phí sử dụng mạng ảo.
Tổng quan về VPS là gì?
VPS rất quen thuộc với những người làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin, cần một giải pháp vận hành website. Tuy nhiên, với những người không có nhiều kiến thức kỹ thuật, việc so sánh VPN và VPS sẽ giúp họ hiểu rõ về từng dịch vụ mạng ảo này.
VPS là gì?
VPS (Virtual Private Server) hay máy chủ ảo riêng là một dạng máy chủ được tạo ra bằng công nghệ ảo hóa từ một máy chủ vật lý. Mỗi VPS hoạt động như một máy chủ độc lập, có tài nguyên riêng và có thể cài đặt hệ điều hành, phần mềm, cấu hình theo nhu cầu người dùng thông qua quyền root.
Tài nguyên của VPS sẽ không bị ảnh hưởng bởi các máy chủ khác trên hệ thống. Do đó, VPS thường được dùng để triển khai, quản lý các trang web, ứng dụng web, cơ sở dữ liệu,... yêu cầu hiệu suất cao, vận hành ổn định.
>>> Tìm hiểu chi tiết tại: VPS Là Gì? Tìm Hiểu về Virtual Private Server từ A đến Z
Ưu nhược điểm của VPS
VPS là lựa chọn vượt trội về hiệu năng so với Shared Hosting và tiết kiệm chi phí hơn thuê Dedicated Server. Một số ưu nhược điểm của dịch vụ máy chủ ảo này như:
Ưu điểm của VPS:
- Sở hữu tài nguyên riêng, ổn định hơn, ít bị ảnh hưởng bởi các website khác cùng chung máy chủ.
- Người dùng có toàn quyền quản trị, tự cài đặt phần mềm, cấu hình hệ thống theo nhu cầu thông qua quyền root.
- Khả năng mở rộng linh hoạt, có thể nâng cấp RAM, CPU, dung lượng khi website, ứng dụng ngày càng phát triển.
- Giá rẻ hơn so với tự thuê Server riêng, phù hợp với website doanh nghiệp vừa và lớn.
- Bảo mật VPS an toàn hơn do được tách biệt về tài nguyên. Người dùng cũng có thể tự kiểm soát các cơ chế bảo mật theo ý thích.
Nhược điểm của VPS:
- Hiệu năng của VPS vẫn kém hơn Server riêng và dễ quá tải nếu chạy ứng dụng nặng.
- Người dùng cần có kiến thức quản trị server, nếu không dễ gặp rủi ro bảo mật.
- Cấu hình của VPS bị giới hạn bởi cấu hình vật lý của máy chủ, không linh hoạt bằng Cloud Hosting.
- Giá cao hơn Shared Hosting và có thể thêm chi phí quản trị nếu thuê kỹ thuật viên.
- VPS vẫn phụ thuộc vào hạ tầng ảo hóa của nhà cung cấp.
So sánh VPN và VPS
Để tránh việc nhầm lẫn, bạn có thể so sánh VPN và VPS dựa trên các tiêu chí như mục đích sử dụng, bảo mật, hiệu suất, phạm vi ứng dụng, chi phí,...
Về mục đích
VPN (Virtual Private Network) và VPS (Virtual Private Server) đều là những công nghệ liên quan đến máy chủ ảo, nhưng mục đích sử dụng hoàn toàn khác nhau.
VPN được thiết kế chủ yếu để bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu khi truy cập Internet, giúp người dùng ẩn địa chỉ IP, mã hóa kết nối và truy cập vào các nội dung bị giới hạn theo khu vực.
Ngược lại, VPS được sử dụng như một máy chủ riêng ảo để lưu trữ website, chạy ứng dụng, hệ thống hoặc game server. Nó tập trung vào hiệu suất và khả năng quản lý tài nguyên hơn là bảo mật kết nối cá nhân.
Về bảo mật và ẩn danh
Sử dụng VPN, người dùng sẽ được bảo mật tốt hơn nhờ cơ chế ẩn danh, mã hóa toàn bộ lưu lượng truy cập, che giấu địa chỉ IP thực và tránh bị theo dõi. Đây là lựa chọn lý tưởng cho người dùng muốn bảo vệ thông tin cá nhân hoặc sử dụng mạng công cộng an toàn.
VPS không tự động cung cấp khả năng ẩn danh. Mặc dù bạn có thể cài đặt các biện pháp bảo mật riêng, nhưng VPS tập trung hơn vào bảo vệ dữ liệu hệ thống và ứng dụng thay vì bảo mật cho việc duyệt web.
Về hiệu suất và tài nguyên
VPN phụ thuộc vào máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ. Người dùng không thể kiểm soát cấu hình máy chủ và tốc độ có thể bị ảnh hưởng nếu quá nhiều người sử dụng cùng lúc.
VPS cho phép người dùng sở hữu tài nguyên riêng (CPU, RAM, SSD, băng thông), giúp hiệu suất ổn định và có thể tùy chỉnh theo nhu cầu. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các dự án yêu cầu khả năng xử lý cao.
Về phạm vi ứng dụng
VPN chủ yếu phục vụ cho cá nhân hoặc doanh nghiệp muốn bảo mật truy cập Internet, truy cập tài nguyên nội bộ hoặc bỏ qua hạn chế địa lý. VPS phù hợp cho việc lưu trữ website, chạy ứng dụng, triển khai máy chủ email, cơ sở dữ liệu hoặc môi trường phát triển phần mềm.
Về quản lý và kiểm soát
VPN gần như không yêu cầu quản trị. Người dùng chỉ cần cài đặt ứng dụng và kết nối với máy chủ VPN là có thể sử dụng ngay. Trong khi đó, VPS đòi hỏi người dùng cần có kiến thức kỹ thuật để quản lý, bảo mật, cài đặt phần mềm, cấu hình hệ thống và sao lưu dữ liệu. Đổi lại, bạn có toàn quyền kiểm soát máy chủ.
Về chi phí
VPN có chi phí thấp hơn, thường chỉ từ vài chục đến vài trăm nghìn đồng mỗi tháng, phù hợp cho người dùng cá nhân. Một số ứng dụng cung cấp dịch vụ VPN miễn phí. Ngược lại VPS có mức giá cao hơn do tài nguyên riêng và hiệu năng vượt trội, thường được dùng cho doanh nghiệp hoặc người quản trị web chuyên nghiệp.
Khi nào nên dùng VPN?
Sau khi so sánh VPN và VPS, bạn có thể quyết định được trường hợp nào nên sử dụng VPN hay VPS. VPN là công cụ lý tưởng trong các tình huống cần bảo mật, riêng tư và truy cập an toàn như:
- Khi truy cập mạng Wi-fi công cộng nhằm tránh các rủi ro bị nghe lén. VPN sẽ mã hóa toàn bộ dữ liệu được truyền đi và giảm nguy cơ bị đánh cắp thông tin.
- Khi muốn truy cập nội dung bị giới hạn theo khu vực có thể sử dụng VPN để thay đổi địa chỉ IP.
- Khi cần ẩn danh trên Internet, VPN giúp ẩn địa chỉ IP, bảo vệ danh tính khi duyệt web hoặc tải dữ liệu, tránh bị theo dõi bởi các nhà quảng cáo, hacker,...
- Khi cần kết nối an toàn tới mạng nội bộ doanh nghiệp có thể sử dụng VPN để nhân viên truy cập từ xa vào hệ thống nội bộ một cách an toàn, nhất là khi làm việc từ xa.
- Khi muốn vượt tường lửa hoặc kiểm duyệt Internet, VPN giúp bỏ qua giới hạn này, đảm bảo kết nối thông suốt và tự do thông tin.
Khi nào nên dùng VPS?
Ngược lại khi so sánh VPN và VPS, có thể thấy VPS sẽ là giải pháp lý tưởng cho cá nhân, doanh nghiệp cần môi trường lưu trữ mạnh mẽ, linh hoạt, có khả năng tùy chỉnh cao, cụ thể trong các trường hợp như:
- Khi sở hữu website có lượng truy cập lớn và cần tốc độ, hiệu năng cao
- Khi vận hành website thương mại điện tử thì VPS có lợi thế trong việc xử lý đơn hàng nhanh hơn, bảo mật tốt hơn và hạn chế lỗi khi nhiều người cùng truy cập.
- Khi cần môi trường phát triển hoặc thử nghiệm Dev/Test để cài đặt công cụ, test code, triển khai ứng dụng hoặc xây dựng CI/CD mà không ảnh hưởng đến hệ thống chính.
- Khi muốn chạy máy chủ game và VPS có thể cung cấp tài nguyên mạnh, kết nối ổn định để tạo server riêng, đảm bảo trải nghiệm mượt mà.
- Khi cần lưu trữ hoặc quản lý dữ liệu lớn bởi VPS cho phép cài đặt cơ sở dữ liệu hoặc lưu trữ file, backup dữ liệu với quyền kiểm soát hoàn toàn và khả năng mở rộng linh hoạt.
- Khi cần toàn quyền kiểm soát hệ thống với quyền root của VPS, cho phép cài đặt phần mềm, hệ điều hành, cấu hình hệ thống theo nhu cầu.
Qua so sánh VPN và VPS của HostingViet, có thể thấy dù cả hai đều liên quan đến công nghệ máy chủ và kết nối mạng nhưng mục đích sử dụng của chúng hoàn toàn khác nhau. Tùy vào nhu cầu bảo mật hay vận hành hệ thống riêng mà bạn có thể cân nhắc chọn giải pháp phù hợp nhất để tối ưu hiệu quả sử dụng và chi phí.